Premier Balkenende heeft voor de vergadering van de Verenigde Naties een kritische toespraak gehouden: de afgelopen jaren is er te weinig gebeurd, zei hij en hij riep op tot een drastische hervorming van de VN. Het fundament is goed, maar zonder hervorming komt het niet goed. Ik vat het hier kort samen, maar natuurlijk werkte onze premier dat concreet uit.
Zijn boodschap deed mij denken aan het kerkelijk leven in Nederland. Volgens mij kun je de boodschap van Balkenende ook op de kerk(en) toepassen. Ik besef dat er veel nuanceringen zijn. En dat het goed is om te kijken wat je bedoelt met kerk. In dit geval denk ik aan landelijke kerkverbanden met hun uitwerking naar plaatselijk. Neem de kerk waar ik zelf deel van uit maak. Daarvan zeg ik: het fundament is goed. Wat is dat fundament: God, de Vader, de Zoon en de heilige Geest én het woord van God, de bijbel.
Maar op dat fundament is een drastische hervorming nodig: tijden en omstandigheden zijn enorm veranderd en die veranderingen gaan door. Als de kerk niet oppast gaat het net als met de VN: de permanente leden vertrouwen op het systeem van vele jaren, maar vergeten dat de situatie totaal veranderd is en ze links en rechts worden ingehaald.
De kerk die een goed fundament heeft kan vol vertrouwen hervormen. Maar als een kerk (welke ook maar) net doet alsof gewoonten, de wijze waarop het altijd gegaan is enz. eigenlijk ook tot het fundament horen, dán gaat het mis. De kerk van Jezus Christus staat dankzij een hecht fundament als pijler en fundament van de waarheid sterk. Maar daarom juist kan de kerk hervormen en ziet de kerk ook altijd weer de mogelijkheid en noodzaak om dat te doen. Een kerk die niet tijdig weet mee te bewegen en te hervormen, aan te passen aan veranderde omstandigheden en in te spelen op hedendaagse mogelijkheden loopt niet alleen kans leeg te lopen. Maar doet ook te kort aan het grote wonder van God die de God is van alle tijden, landen en culturen. Een vast fundament en daarop een kerk in beweging/hervorming: hoe zou dat er uit kunnen zien in Baflo, Rotterdam-Zuid, Winschoten, Lelystad, Zwolle, Maastricht, Haarlem enz.?